Schotland

van 27 augustus 2019 tot en met 1 september 2019

met vriendelijke dank aan Henriëtte en Ad Versprille voor dit mooie reisverslag.
copyright van deze foto's ligt natuurlijk bij Henriëtte en Ad Versprille(© 2019 Henriëtte & Ad Versprille)
en mogen alleen met toestemming worden gebruikt.


Op dinsdag 27 augustus vertrokken wij per vlucht met de niet-zo-stipte Easy Jet naar Glasgow. Daar stond een busje voor ons dertienen, inclusief onze reisleidster Lisette le Blanc, klaar.

Eerste bestemming werd een van de hoogtepunten van de reis: de kerk bij Queens Crossing, gebouwd onder leiding van Charles Hennie Mackintosh (1868 – 1928). Mackintosh was een architect van bijzonder allure, die niet alleen gebouwen ontwierp, maar zich ook toelegde op het interieur ervan in de vorm van decoratieve elementen en meubels. De bijgaande foto van de Queens Cross kerk, het interieur, zegt meer dan een uitvoerige beschrijving: 

© Henriëtte en Ad Versprille

de kerk bij Queens Crossing

© Henriëtte en Ad Versprille

John Lavery, Anna Povlova, 1910

Vervolgens reden we naar Castle Douglas om van de avondmaaltijd en een goede nachtrust te genieten in een rustig, landelijk gelegen hotel.

De volgende ochtend vervolgden wij onze reis naar Kirkcudbright (spreek uit koekoebrie, met de klemtoon op de middelste syllabe), het dorp waar de Glasgow-boys aan het eind van de 19e en begin van de 20e eeuw woonden en werkten. Hier bezochten we Broughton House and Garden, het vroegere woonhuis van Hornel, een van de 23 Glasgow-boys. Deze groep schilders werd geïnspireerd door de kunst van onder andere Courbet. Hornel heeft samen met zijn vriend en collega Henry ongeveer anderhalf jaar in Japan doorgebracht. Daarvan zijn de invloeden op hun beider werk onmiskenbaar. Vooral Hornel heeft veel Japanse motieven in zijn schilderijen verwerkt. Niet alleen het huis en interieur, maar zeker ook de Japanse tuin zijn een bezoek meer dan waard! 

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

Edward A Hornel :
Street scene Tokyo, 1894 

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

James Guthrie
Old Willie, 1886 

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

James Patterson,
The last Turning, Winter 1886 

In het Broughton House vertelde onze vriendelijke gids dat in Kircudbright pas een nieuw museum was geopend ter ere van de Glasgow-boys. De geplande wandeling door het dorp (in de regen…) werd prompt vervangen voor een bezoek aan dit museum, te meer omdat er een tentoonstelling van een van die Glasgow-boys liep: Charles Oppenheimer, een enorme bof voor ons! Een drietal foto’s getuigt van zijn schilderkunst.men.

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

Charles Oppenheimer
Haven van Kirkcudbright, 1935 

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

Charles Oppenheimer,
Kirkcudbright in de Winter, 1944 

© 2019 Henriëtte & Ad Versprille

Charles Oppenheimer,
The Old Light House, 1930  

In de namiddag reden we terug naar Glasgow. De rit duurde zo’n twee uur, maar was zeker niet saai, want, evenals op de heenreis, toonde het landschap ons veel fraais van Schotland; misschien niet zo mooi als de noordelijker gelegen ‘Highlands’, maar niettemin de moeite waard.

‘s Anderdaags startten we de dag met een bezoek aan een ander hoogtepunt van de reis: de Kelvingrove Art Gallery & Museum, waar een zaal speciaal aan de Glasgow Boys is gewijd. Als je er in komt, loop je tegen het schilderij Anna Pavlova van John Lavery aan dat hierboven is weergegeven. Prachtige doeken van ons inmiddels bekende namen met een uitgebreide rondleiding van Lisette. Het museum bevat ook een zaal met louter Nederlandse schilders uit de Gouden Eeuw. Hier hangen naast enkele Rembrandts ook Jan van Goyen, Jacob van Ruysdael, Jan Steen, Van Saenredam en nog vele anderen uit de zeventiende eeuw en later. Het waren er te veel om op te noemen, laat staan deze allemaal grondig te bekijken. Een museumbezoek heeft een paar uur nut, maar daarna wordt het lastig concentreren. Daarom is het aan te raden dit museum gespreid over enkele dagen te bezoeken.  

© Henriëtte en Ad Versprille

Rembrandt
Man in harnas, 1655 

© Henriëtte en Ad Versprille

Jan van Goyen
Hutten en vissers, 1631 

© Henriëtte en Ad Versprille

Jacob van Ruysdael
Gezicht op Egmond, 1647-1652 

Na het museumbezoek bracht het busje ons naar het prachtige Mackintosh House, een sectie van het Huntarian Museum, op het terrein van de Universiteit van Glasgow. Hier heeft men het huis van Macintosh en zijn vrouw Margaret McDonald nauwkeurig nagebouwd en ingericht. Het origineel was in 1960 afgebroken.

Na dit bezoek stond onze trouwe chauffeur weer klaar om ons naar de door Mackintosh voor zijn patrones miss Cranston ontworpen ‘The Willow Tearooms’ te brengen. De tearooms openden al in 1903 hun deuren, maar hebben van 2014 tot 2018 een grondige renovatie ondergaan. Hier konden wij in een prachtige ambiance genieten van een lekkere high tea. Wij kregen bovendien een workshop aangeboden, waarbij wij met sjablonen onze eigen Mackintosh-decoratie konden creëren. Hierna was het een kort wandelingetje naar ons hotel. 

© Hariette & Ad Versprille

De volgende morgen bezochten we eerst de Glasgow Cathedral, een van de weinige overgebleven middeleeuwse kathedralen in Schotland.
Het is een prachtig voorbeeld van een Gotische kathedraal. 

Wij vervolgden onze reis naar het ‘House for an Art Lover’, een prijswinnende ontwerp van Mackintosh en zijn vrouw uit 1901. Het huis is pas decennia later, na hun dood, gebouwd op initiatief van de engineer Graham Roxburg, bewonderaar van Mackintosh. Na jaren detectivewerk om de papieren schetsen van dit huis geschikt te maken tot bouwtekeningen voor uitvoering, openden de deuren in 1990. Superlatieven schieten te kort voor een afdoende beschrijving; een bezoek is zeker een aanrader. Het huis is schitterend, maar vergeet ook de tuin niet; die stond eind augustus nog volop in bloei.

© Henriëtte en Ad Versprille

Macintosh. The house for
an art lover, gebouwd 1996 

© Henriëtte en Ad Versprille

De piano in de muziekkamer van het huis 

© Henriëtte en Ad Versprille

Versiering in het huis

© Henriëtte en Ad Versprille

Versiering in het huis 

Na zo’n bezoek is een busreis van dik een uur naar Edinburgh zo om. Mooie herinneringen en uitheemse landschappen vormen de wisselende beelden van je gedachtegang. Na aankomst en installatie in het hotel was het tijd voor een stief wandelingetje naar een echte Schotse pub om ook die cultuur te proeven.

Met de tram reden we de volgende ochtend naar de National Gallery of Scotland, waar Lisette ons eerst rondleidde langs enkele meesterwerken van onder anderen Botticelli, Raphael, Titiaan en El Greco. Wij kregen tekst en uitleg bij een aantal topstukken. Wie haar lessen kent, weet dat de beschrijvingen van de schilderijen bloemrijk en ongedwongen zijn. Vervolgens zwierven we ‘vrij’ door het museum. Er is ook een relatief kleine verzameling schilderijen uit 19e eeuw te zien, maar daarvoor ga je niet primair naar dit museum. 

© Henriëtte en Ad Versprille

 Raphael
Bridgewater
Madonna, ca. 1505 

© Henriëtte en Ad Versprille

Botticelli, The Virgin
adoring Christ, ca. 1490 

© Henriëtte en Ad Versprille

El Greco
Christ, ca. 1590 

Buiten het museum werd men vergast op volksmuziek door een driemansband, waarvan één muzikant gestoken was in kilt met toebehoren. Groot was de aandacht. De muziek was uitstekend (misschien het beste te omschrijven als ‘doedelzak-pop’) en het elan van het publiek niet minder.

We togen vervolgens naar de ‘oude’ stad een paar honderd meter verder én hoger. In de St. Giles Cathedral woonden we, geheel onverwacht, het gezang van een koor uit San Diego (VS) bij. Dat was iets te theatraal voor ons, nuchtere Nederlanders. De kapel van deze kathedraal, met zijn vele houtsnijwerk, bleek van een adembenemende schoonheid. Hier werd ons bezoek ten volle beloond.
’t Was de moeite waard naar die oude stad te klimmen, zelfs voor de oudjes van vijfentachtig en ouder. Trouwens, de gehele reis was voor alle leeftijden goed bij te benen, vooral ook omdat in bijna alle gevallen goed vervoer geregeld was.

Op de laatste dag bezochten we per taxi het Museum of Modern Art/Modern One, en ook daar kregen wij een rondleiding van Lisette. De collectie is te divers om in een paar zinnen te omschrijven; de tentoongestelde kunstenaars variëren van Picasso, Braque en Magritte tot Dubuffet, Dali en zelfs een enkele Hirst. In het park rond het museum staan sculpturen van Moore, Miro en Barbara Hepburn.

Na dit bezoek konden wij de middag vrij besteden, onder voorwaarde dat we om 17.00 weer acte de présence bij het hotel zouden geven om gezamenlijk naar het vliegveld te vertrekken. Onze vlucht met Easy Jet was flink vertraagd, waardoor het tot het laatste moment spannend bleef of sommigen onder ons de laatste trein gingen halen.

Deze kunstreis naar Schotland was een groot succes voor alle deelnemers, vooral dankzij de zorgzame en inspirerende begeleiding van mevrouw Lisette le Blanc. Heel veel dank!

Henriëtte en Ad Versprille
Rotterdam en Amersfoort, oktober 2019 

Elysium Cultuurproducten


drs. Lisette le Blanc
Goeree 134
3524 ZZ Utrecht