Wat verder opviel tijden de lezing, Lisette had daar ook haar gedachte bij, dat vele van de door haar behandelde vrouwelijke, in ’t surrealisme werkende kunstenaars, een verhouding hadden of getrouwd waren of geweest met de Duitse surrealistische schilder Max Ernst (1891—1976) “De vrouw als Muze” Voor deze vrouwen had deze duiding een nadelige gevolg, ze voelde zich gekooid, gedomineerd en onvrij en kregen hierdoor op latere leeftijd vaak mentale klachten, sommige werden zelfs op genomen.
Zoals is gebeurd met Dora Maar nadat Picasso weer eens verliefd werd op een veel jongere vrouw en haar heeft verlaten. Dat was o.a. bij Britse kunstenaar Leonora Carrington (1917-2011) ook het geval, zij werd verlaten door Max Ernst, hij vluchtte voor de Duitse-Gestapo naar America en trouwde aldaar met Peggy Guggenheim.
Carrington een dochter van een rijke textielfabrikant, was een rebelsmeisje, ze werd meerdere keren van school gestuurd, haar vader was er op tegen dat ze kunstenaar werd. Maar ondanks die tegenwerking ging ze naar de Chelsea school of Art.
In 1936 kwam Carrington in contact met de kunstenaar Max Ernst, tijdens de Internationale Surrealist Exhibtion in Londen.
De twee vertrokken samen naar Parijs, waar Ernst scheidde van zijn 2de vrouw.
In 1938 vertrokken ze naar een huis in zuid Frankrijk. Toen de 2de Wereldoorlog uitbrak werden beide opgepakt door de Franse autoriteiten als “ongewenste vreemdelingen”. Mede door vrienden van Ernst werden ze na een paar weken weer vrij gelaten.
Toen Frankrijk werd veroverd door nazi-Duitsland, werd Ernst opnieuw gearresteerd ditmaal door de Gestapo. Carrington zelf was, na Ernst tweede arrestatie, naar Spanje gevlucht. Ernst wist ook Frankrijk te ontvluchten, zonder Leonora Carrington, die hierdoor in een ernstige depressie verviel.
Door toedoen van haar ouders werd zij in een kliniek opgenomen. Ze werd verzorgd door een zuster die haar meenam naar Lissabon, van daar uit vluchtte ze naar de Mexicaanse ambassade. Hier wist ze via een diplomaat, een vriend van Picasso, naar Mexico te komen en vestigde zich daar.
Carrington ‘s ervaringen uit deze periode hebben haar artistieke werk sterk beïnvloed. In de jaren 60 heeft ze nog even in New York gewoond, echter ze vertrok toch uiteindelijk definitief naar Mexico, waar ze in 2011 ten gevolge van een longontsteking kwam te overlijden.
Dora Maar geboren in1907 als Henriette Theodora Markovitch, haar vader was Kroatische en haar moeder een Française. Vanaf 1931 noemde ze zich Dora Maar.
Zij was een beroemde fotograaf, later is ze ook gaan schilderen.
Maar maakte mode en reclame fotografie voor Le Figaro-illustré. Maar gebruikte surrealistische technieken- zoals fotocollages, fotomontages en fotogrammen-toepaste in commerciële fotografie. Dora Maar vond een oplossing door te werken met extreme close-ups en onverwachte fotomontages, waardoor het bekende in een geheel nieuw licht kwam te staan. Daarmee leverde zij een belangrijke bijdrage aan het surrealisme.
In 1935 ontmoet Maar Pablo Picasso, negen jaar is zij Picasso’s model, muze en buitenechtelijke partner geweest.
Hoewel Maar aanvankelijk vooral bekend stond als de muze van Picasso, werd na haar overlijden in1997 verschillende retrospectieve aan haar werk gewijd, waaronder in het Haus der Kunst, München, Centre de la Vieille Charité, Marseille, Centre Cultural Tecla Sala, Barcelona. In het seizoen 2019-1920 reist een grote overzichtsexpositie met haar werk van Centre Pompidou in Parijs, via het Tate Modern in Londen, naar het Getty Museum in Los Angeles, (21 04-26 06 2020)
Lisette was zo opgegaan in haar verhaal over de levens deze in surrealistische stijl schilderende dames, dat er weinig tijd over bleef om de uitvoerig in te gaan op de vierde kunstenaar nl.:
de Belgische Suzanne Van Damme (1901-1886). Suzanne Van Damme was een Belgische kunstschilder en aquarellist van landschappen,
portretten, stillevens, stillevens en zeegezichten. Haar kunst evolueerde van postimpressionisme naar surrealisme tot abstracte kunst.
Van Damme volgde haar opleiding aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent en Brussel. In de jaren ’20 was zij actief in Oostende waar ze in contact kwam met James Ensor, door diens werk ze werd beïnvloed.
Begin jaren ’30 verhuisde Van Damme naar Parijs, waar ze de vijf jaar jongere Italiaanse dichter en schilder Bruno Capacci ontmoette, met wie ze trouwde.
Haar carrière verliep zeer succesvol. Bij het begin van de Tweede Wereldoorlog in 1935 verhuisden ze terug naar België, ze zouden daar tot het einde van de oorlog blijven. In die periode kwam het echtpaar in contact met de Belgische en Franse surrealistische schrijvers en schilders. Van Damme ging nu in de surrealistische stijl werken.
Na de oorlog ging het echtpaar opnieuw in Parijs wonen en nadien in Florence.
Op uitnodiging van André Breton konden beide deelnemen aan “L’Exposition Internationale du Surréalisme” in Parijs. Haar tekeningen en schilderijen toonden vrouwelijke figuren in een dromerige sfeer. In 1956 volgde nationale erkenning met haar benoeming tot Ridder in de Kroonorde.
Later evalueerde haar kunst in een soort figuratieve abstracte kunst die bestond uit Ideogrammen, tekens en symbolen in een persoonlijke taal.
In de loop van 1970 keerde het echtpaar definitief terug naar België en gaan in Brussel wonen, Van Damme bleef actief in haar cryptische stijl werken en naam deel aan diverse exposities in België en het buitenland, ze overleed in 1986 in Elsene.
