In september 2016 nam ik deel aan een van de reizen van Lisette Leblanc’s  Elysium Cultuurproducten,  een bustocht van 8 dagen door midden-, zuid- en west - Servië  

Een boeiende ervaring. Niet alleen vanwege  de Romeinse opgravingen, de musea en kerken, maar ook door het wijnproeven, het varen op de Donau, het meerijden op een boerenkar  getrokken door een tractor, het rondlopen in de huiskamers van  vroegere families in de wijnbouw, het logeren in een klooster, het slenteren over een marktplein of door een historisch park,  de avondwandelingen door een bos en, niet te vergeten,  de ontmoetingen met (engelstalige) Serven. Het droeg allemaal samen bij aan een redelijk compleet beeld van het land Servië en maakte de reis meer dan de moeite waard.  De groep (8 mensen) was geïnteresseerd, gezellig en er werd veel gelachen (nauwelijks gezeurd)

Er is een, voor mij bijzondere,  belevenis, waar ik  nog op in wil gaan. Op de een na laatste dag reden we prachtig door de bossen  langs de Donau op weg naar Belgrado. We zouden onderweg nog één opgraving bezoeken voor we de hoofdstad gingen ”doen”.  Midden in die stille bossen werd de bus geparkeerd  en werden we verzocht uit te stappen. Geen opgraving te zien. Na 5 a 10 minuten lopen kwam er tussen de bomen door het silhouet van een  wit gebouw met veel glas te voorschijn Bij binnenkomst zag je alleen maar één grote lichte ruimte met  daarin een grote ring gevormd door een  muurtje van een meter hoog. We liepen langzaam naar die muur en bogen ons over de rand en daar  openbaarde zich  vcoor ons ineens  de opgraving van  een menselijke nederzetting van 10 eeuwen geleden.

Stel je even voor. Wij vierden 17 Jaar geleden het einde van het eerste millennium (na C.) We konden ons niet voorstellen hoe anders  een mensenleven er 1000 jaar geleden wel had uitgezien  en verbaasden ons over  de snelle ontwikkelingen tijdens ons eigen leventje.

Hier gaat het over een periode van tien eeuwen!

De skeletten van de bewoners lagen in verschillende posities in de graven  Een eenzame man lag met opgetrokken knieën vlak bij de vuurplaats van een hut  en er waren ook skeletten van kinderen. Een man was begraven met op een schouder een menselijk hoofd en op de andere een bot van een os. Alle ovaal vormige hutten stonden met de opening richting rivier. Aangenomen wordt dat de voeding van deze mensen vooral bestond uit vis uit de Donau. Uit hun  kunstwerken bleek dat de vis vereerd werd omdat de menselijke gezichten trekken vertoonden van de vis.

Er zijn in totaal 9 nederzettingen  aangetroffen, daterend  van een periode tussen de 9500 en 5500 jaar voor Christus.

Later werd ons verteld dat we keken naar een exacte nabootsing van een echte opgraving. De echte vondsten worden veilig bewaard in een museum in de stad. Waar we hier naar keken was het complete beeld  van  een nederzetting waar mensen leefden, werkten, liefhadden, kinderen kregen  en stierven. Lepenski  Vir was geen museum, Lepensi  Vir  was een indrukwekkende belevenis.

Jenneke Ringnalda-Lels